Döşemelerde Mantolama 1.1 Radye Temel Altında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar; • Mantolama (dış cephe mantolama), yatay olarak döşeme betonu altına serilir. Zemine oturan döşemelerde, Mantolama olarak bünyesine su emmeyen ve yüksek basma mukavemetine sahip XPS levhalar kullanılmalıdır. Isıtılmayan bodrumların üzerinde yer alan döşemelerde, Mantolama bodrum tavanına tespit edilerek, zemin katların döşemelerden kaynaklanan ısı kayıpları engellenmiş olur. • Zemine oturan döşemelerde, su yalıtım örtüsü uygulanacaksa, döşeme betonunun ve ısı yalıtım malzemelerinin levhalarının altında veya üstünde uygulanabilir. Mantolama levhaları, su ve toprakta bulunan diğer kimyasallardan etkilenmemelidir. • Döşeme betonu Mantolama da oluşabilecek deformasyonlardan etkilenir. Mantolama malzemeleri bünyesine su emmeyen ve bu nedenle deforme olmayan tipte olmalıdır. • Mantolama altındaki zemin, ısı yalıtım levhalarının serilmesine uygun hale getirilmelidir. Mantolama levhaları birbirleri ile iyi kenetlenme olmalı ve aralarında boşluk kalmadan zemine serilmelidir. • Mantolama malzemesi, yeterli basma ve uzun süreli yüklere karşı sünme mukavemetine sahip olmalıdır. Öngörülen tüm dökme ve hareketli yükler göz önüne alınmalıdır. • Mantolama levhaları ve su yalıtımı membranı uzun süre serili olarak bırakılmamalıdır. Döşeme betonu dökülmeden hemen önce serilmelidir. 1- Döşeme kaplaması 2- Şap 3- Bir kat serbest su yalıtım örtüsü (XPS kullanılırsa ayırıcı keçe tabakası) 4- Mantolama 5- Su yalıtım örtüsü 6- Grobeton 7- Blokaj 8- Toprak zemin A- Ahşap parke B- Ahşap kör döşeme C- Ahşap kolonlar arası Mantolama D- Su yalıtım örtüsü E- Grobeton (mala perdahı) F- Blokaj G- Toprak zemin 1- Döşeme kaplaması 2- Yüzer şap (Donatılı, anolu, 400 dozlu) 3- Bir kat serbest su yalıtım örtüsü 4- Mantolama 5- Şap 6- Asmolen döşeme 7- İç yüzey kaplaması TOPRAĞA BASAN DÖŞEME DETAYLARI ARAKAT DÖŞEME DETAYI DÖŞEMELERDE MANTOLAMA • Beton dökülürken sivri cisimlerle su ve Mantolama zedelenmemelidir. Ayrıca donatı demirleri yerleştirilirken aynı titizlik gösterilmelidir. • Isı yalıtımı levhaları sürekliliği bozulmayacak şekilde yerleştirilmelidir. Özellikle duvar birleşimlerinde ısı köprüleri oluşmayacak şekilde detaylar çözülmelidir. • Duvar yalıtımı yapılırken Mantolama döşeme kalınlığının alt hizasında başlayacak şekilde yerleştirilmelidir. • Zemin etüdü ve zemindeki su durumu (zemin rutubeti, basınçsız su ve basınçlı su) incelendikten sonra kullanılacak ısı yalıtım malzemeleri ve su yalıtım malzemelerinin seçimi ve dizilişi yapılmalı. 1.1.A Kullanılan Malzemeler Mantolama Malzemeleri A) XPS Mantolama Levhaları: TS 825’e uygun kalınlıkta ve TS 11989 EN 13164 standardıina göre TSE belgeli yanma sınıfı minimum B1 olan, yoğunluğu en az 30 kg/m3, %10 deformasyonda basınç gerilmesi en az 300 kPa (C3 Sınıfı) olan, ekstrüde polistiren köpük levhalar. Statik yüklerin gereklerine uygun olarak yüksek mukavemetli (radye temel altı 400 veya 500 kPa gibi) ürünler seçilmelidir. 1.2 BETONARME DÖSEME ÜSTÜNDE MANTOLAMA Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar • Mantolama (dış cephe mantolama), döşeme betonu üzerine serilir. Su yalıtımının, döşeme betonu üzerinde olması gerekir. Mantolama malzemeleri yeterli basma ve sünme mukavemetine sahip ve rijit olmalıdır. Mantolama levhaları doğrudan ahşap vb. döşeme kaplamaları altında kullanılabilir. • Döşeme betonunun yüzeyi düzgün, temiz, toz ve atıklardan arındırılmış olmalıdır. • Şap kalınlığı, döşeme kaplaması ve yükler göz önüne alınarak, yeterli basma mukavemetine sahip olmalıdır. • Kapı altlarına gelen veya herhangi bir ekipmanın döşemeye tespit edilmesi gereken bölgelerde şap kalınlığının taşıyıcı olarak yeterli olmaması durumunda gereken önlemler alınmalıdır. • Mineral yünler ile Mantolama yapıldığında, mantolama üzerine 0.12 mm kalınlığında polietilen folyo serilmelidir. Aksi halde şap içerisindeki nem Mantolama bünyesine nüfuz edecektir. Rijit Mantolama kullanıldığında yalnızca ek yerlerine bant çekmek yeterli olacaktır. • Eğer sürme su yalıtımı kullanılıyorsa, mantolama ile uyumlu olup olmadığı kontrol edilmelidir. Mantolama tabakası, şap tabakası dökülürken zedelenmemelidir. Ahşap vb. nemden etkilenen döşeme kaplamalarının, nemden etkilenmemeleri için şap tabakası üzerine polietilen folyo serilmelidir. • Döşeme betonu üzerinde kullanılan su yalıtımı ister sürme, isterse membran şeklinde olsun duvara döndürülmelidir. Süpürgeliklerin kaplama ile birleştikleri noktalar, su geçişini önleyecek şekilde yalıtılmalıdır. DÖŞEMELERDE MANTOLAMA • Ahşap kaplamalı döşemelerde, döşeme betonu üzerinde su yalıtımı yoksa, Mantolama ile kaplama arasında buhar kesici konulması gerekir. Rijit ısı yalıtım levhaları ile yapılmış kompozit panel kullanılıyorsa, buhar kesici tabaka Mantolama altında olabilir. • Şap tabakalı döşemelerde, ısı yalıtım malzemesi üzerinde ayırıcı bir katman kullanılmalıdır. Kaplama tabakası yapılmadan önce şap tabakasının kuruması sağlanmalıdır. • Döşemedeki Mantolama (ısı yalıtımı) ile içten duvara yapılan Mantolama birbiri üzerine bindirilerek ısı köprüleri engellenmelidir. Sandviç duvar yalıtımı yapılırken, Mantolama döşeme kalınlığının alt hizasından başlayacak şekilde yerleştirilmelidir. • Şap tabakalı kaplamalarda, mantolama şap kalınlığı boyunca yukarı döndürülmelidir. Ancak duvara döndürülen Mantolama, duvar kaplaması ve süpürgelik ile kapatılabilmelidir. • Borular ile delinen su yalıtımı veya buhar kesici membranlar sızdırmaz hale getirilmelidir. Soğuk su boruları ısı yalıtımlı olmalıdır. 1.2. A Kullanılan Malzemeler Mantolama Malzemeleri A) EPS Mantolama Levhaları: TS 825’e uygun kalınlıkta ve TS 7316 EN 13163 standardına göre TSE belgeli, yanma sınıfı minimum B1 olan en az 30 kg/m3 yoğunlukta, %10 deformasyonda basma mukavemeti en az 200 kPa genleştirilmiş (ekspande) polistiren köpük levhalar. B) XPS Mantolama Levhaları: TS 825’e uygun kalınlıkta ve TS 11989 EN 13164 standardına göre TSE belgeli, yanma sınıfı minimum B1 olan, en az 30 kg/m3 yoğunlukta, %10 deformasyonda basma mukavemeti en az 200 kPa (C2 Sınıfı) ekstrüde polistiren köpük levhalar. C) Taşyünü Mantolama Levhaları: TS 825’e uygun kalınlıkta ve TS 901-1 EN 13162 standardına göre TSE belgeli, yanma sınıfı A olan en az 100 kg/m3 yoğunlukta taşyünü levhalar. 1.3 Arakat Döşemelerinde Mantolama Müstakil ısıtma yapılan katlar arasında, döşeme betonu üzerinde mutlaka Mantolama yapılmalıdır. Şap dökülmeden önce ısı yalıtım malzemesi üzerine ayırıcı bir polietilen folyo kullanılması gerekir. 1.3. A Kullanılan Malzemeler Mantolama Malzemeleri A) EPS Mantolama Levhaları: TS 825’e uygun kalınlıkta ve TS 7316 EN 13163 standardına göre TSE belgeli, en az 30 kg/m3 yoğunlukta, %10 deformasyonda basma mukavemeti en az 200 kPa, yanma sınıfı minimum B1 sınıfı olan genleştirilmiş (ekspande) polistiren köpük levhalar. B) XPS Mantolama Levhaları: TS 825’e uygun kalınlıkta ve TS 11989 EN 13164 standardına göre TSE belgeli, en az 30 kg/m3 yoğunlukta, %10 deformasyonda basma dayanımı en az 200 kPa (C2 Sınıfı), yanma sınıfı minimum B1 sınıfı olan ekstrüde polistiren köpük levhalar. C) Taşyünü Mantolama Levhaları: TS 825’e uygun kalınlıkta ve TS 901-1 EN 13162 standardına göre TSE belgeli, yanma sınıfı A olan en az 100 kg/m3 yoğunlukta taşyünü levhalar. Su Yalıtım Malzemesi: TS 11758/1’e göre üretilmiş polimer bitümlü örtüler, sentetik örtüler ve sürme su yalıtım malzemeleri kullanılabilir.